Bilirkişi: Tarım alanında jeotermal santrali kurulamaz

Özer AKDEMİR

Aydın Efeler ilçesi Yılmazköy'de yapılmak istenen jeotermal enerji santralleri (JES) ile ilgili açılan davada bilirkişi raporu belli  oldu. Bilirkişiler JES projesinin çevresel sorunlara yol açacağı uyarısında bulunarak, şirketin hazırladığı ÇED raporunun bu açıdan yetersiz olduğu görüşünü dile getirdiler.

Ken 2 Kipaş AŞ şirketi tarafından Yılmazköy yakınlarına, zeytinlik ve tarım arazilerine kurulmak istenen JES'e karşı yöre köylüleri ÇED olumlu kararına karşı dava açmışlardı. Davaya bakan Aydın 1. İdare Mahkemesi heyetinin atadığı üç kişilik bilirkişinin mahkemeye sunduğu raporda, JES şirketinin hazırladığı ÇED Raporunun son derece yetersiz olduğu ortaya kondu.

ÇED RAPORU YETERSİZ VE BİLİMDIŞI

Keşif sırasında inceledikleri kuyuların dava edilen kuyular olup olmadığının bile belli olmadığı bir dosya ile karşılaşan bilirkişiler raporların da bunun da altını çizdiler.

Jeotermal enerji üretiminin fosil yakıtlara göre daha az atmosferik kirlilik yaratmasına rağmen olumsuz çevresel etkileri olduğunu belirten bilirkişiler, ÇED Raporu ile ilgili "son derece özensiz hazırlanmış" değerlendirmesinde bulundular. ÇED Raporunun teknik açıdan hatalı ve bilimsel olmadığını dile getiren bilirkişiler, jeoloji ve hidrojeoloji ilgili bir konuda jeoloji mühendisinin imzasının bulunmamasının da kabul edilemez olduğunu kaydettiler. Aynı şekilde tarım alanları ile ilgili ziraat mühendisinin de imzasının olmadığını dile getiren bilirkişiler, ÇED Raporundaki jeoloji ve hidrojeoloji yönünden eksiklikleri maddeler halinde sıraladılar.

TARIM ALANINDA JES OLMAZ

JES yapılacak alanın çevresinde bakımlı ve verimli zeytin ağaçları olduğuna dikkat çeken bilirkişiler, Aydın ve ilçelerinin Türkiye ve dünyanın en kaliteli incir bahçelerine sahip olduğu, zeytinciliğin de önemli yer tuttuğunun altını çizdiler. Bilirkişiler; "tarımsal olarak çok önemli bu özel bitkilerin yetişme alanı olan 1. ve 2. sınıf arazi kullanım sınıfına ait arazilerin yasal olarak özel korunması gereken araziler olarak, tarımsal sit alanı ilan edilmesi gerekir" dediler. Enerji üretiminin incir ve zeytin bahçelerinin yanında 1. ve 2. sınıf tarım arazilerinde yapılmaması gerektiğine işaret eden bilirkişiler, alternatif araziler, 6.-7. sınıf tarım arazilerinde bu faaliyetlerin olabileceğini belirttiler.  Bilirkişiler JES alanında zeytinlik alanların olduğunu ve Zeytincilik yasasına dikkat çekerek ifade ettiler.

ÇED RAPORU YETERSİZ

Bilirkişiler ÇED Raporundaki eksiklik ve çelişkileri şu maddeler halinde özetlediler;

1. ÇED Raporundaki bazı ifadeler rapordun içeriği ile çelişiyor.

2. Bazı bilgiler literatürden alınmış, neden-sonuç ilişkisinden ve ÇED bakış açısından uzak bilgiler.

3. Sularla ilgili bilgiler teknik tasarımdan yoksun.

4. İnşaat sırasındaki toz emisyonlarının nasıl önleneceği belli değil.

Bilirkişi raporunun sonuç bölümünde ise "ÇED Raporunun araştırma ve işletme döneminde gerekli önlemleri almada yetersiz olduğu kanaat getirilmiştir" diyerek son noktayı koydu.

BİLİRKİŞİ HEYETİ

KUTU: Bilirkişi heyeti şu isimlerden oluşuyor:

Prof. Dr. Gültekin Tarcan: (Dokuz Eylül Jeoloji Müh Bölümü)

Prof. Dr. Sezai Delibacak: Ege Ünv. Ziraat Fakültesi)

Yard. Doç. Dr. Sevgi Tokgöz Güneş: Dokuz Eylül çevre Müh. bölümü)

AYDIN'DA YAŞAYAN ÇABUK ÖLÜYOR

Son yıllarda jeotermal, madencilik ve sulardaki kirlilik gibi çevresel konularla başı dertte olan Aydın'ın bu kötü durumu TÜİK istatistiklerine de yansımış durumda. Aydın Çevre ve Kültür Derneği (AYÇEP) 2. Başkanı Dr. Metin Aydın'ın açıkladığı verilere göre;

TÜİK istatistiklerine bakıldığında, 2015 yılında ikamet eden nüfusa göre Türkiye'de yaşayan  201, Aydın'da 144 kişiden biri ölmüş. Aydın'da 2015 yılında meydana gelen ölümler Türkiye ortalamasından %28 daha fazla.

2015 yılında Aydın'da meydana gelen ölümlerin %46'sı dolaşım sistemi, %19'u kanser, %11'i solunum sistemi, %3,6'ı endokrin ve beslenme bozukluğu hastalıklarına bağlı meydana gelmiş. Türkiye ortalamasına göre 2015 yılında Aydın'da Dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölümler %37, kansere bağlı ölümler %23, Solunum sistemi hastalıklarına bağlı ölümler %30 daha fazla.

İkamet eden nüfusa göre 2010-2015 dönemi TÜİK verilerine baktığımızda toplam ölümler Türkiye'de %20 Aydın'da %32, Dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölümler Türkiye'de %21 Aydın'da %39, kansere bağlı ölümler Türkiye'de %15 Aydın'da %23, Solunum sistemi hastalıklarına bağlı ölümler Türkiye'de %40 Aydın'da %46 artmış. (İzmir/EVRENSEL
23 eylül 2016
https://www.evrensel.net/haber/290965/bilirkisi-tarim-alaninda-jeotermal-santrali-kurulamaz