Gözün aydın, sevin gayri!..

Verdiğin sözleri nettin
Beni yakıp yıkıp gittin
Harabeydim viran ettin
Gözün aydın sevin gayrı

Özer Akdemir

2000 yıllık Allianoi antik kenti artık yok! Üzeri tamamen kumlarla örtülen antik sağlık yurdu, birkaç hafta içerisinde Yortanlı Barajının suları altında kaybolup gidecek. Bu toprakların binlerce yıllık kültürel bir değerini ömrü 50 yıl olacak sulama barajına feda etmek için her türlü yolu-yöntemi deneyen, başta AKP’li Çevre ve Kültür Bakanları olmak üzere bu “kültür katliamı”nda emeği geçenlerin gözleri aydın!..

Üzeri tamamen kumlarla örtülen Allianoi antik kentinde önceki gün bilirkişi keşfi vardı. İzmir, Bergama, Dikili gibi yerlerden gelen Allianoi gönüllüleri, aylardır jandarma ve özel güvenlik görevlilerinin engellemesi nedeniyle giremedikleri antik kente, bilirkişi nezaretinde girerek, bir anlamda veda ettiler. Allianoi’nin yaşatılabilmesi için yıllarca çaba harcayanlar için bilirkişi keşfi, çok sevdikleri birinin cenaze törenini yapma duygusu içinde geçti denebilir.

Ağustos ayında, İzmir 2 No'lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu (KTVKK) tarafından verilen ve antik kentin kille kaplanıp kuma gömülmesini öngören kararı ile ilgili açılan yürütmeyi durdurma davasında, İzmir 4. İdare mahkemesi’nce oluşturulan 3 kişilik bilirkişi heyetine, antik kenti savunan çok sayıda kişi ve kurum da katıldı. Devam eden hukuk süreci beklenmeden kumlar altında bırakılan Allianoi’yi gezen bilirkişi heyeti antik kentin eski fotoğraflarına bakarak inceleme yapmak durumunda kaldı. Keşfe; İzmir 4.üncü İdare Mahkemesi Başkanı İbrahim Aydoğdu’nun yanı sıra, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Hüseyin Cevizoğlu, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr Ertan Daş ve Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Fakültesi Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Birol Kaya’dan oluşan bilirkişi heyeti katıldı.

İzmir Barosu Başkanı Sema Pektaş, Dikili Belediye Başkanı Osman Özgüven, Bergama eski Belediye Başkanı Sefa Taşkın, EGEÇEP ve Alliaoni Girişim Grubu üyelerinin de katıldığı bilirkişi keşfi, duygusal anların yaşandığı bir ortamda geçti. Antik kentin korunması için yıllardır mücadele edenler Allianoi'nin tamamen kumla örtülmüş halini üzüntü ile izlediler. Keşif heyetindekiler özellikle kumla örtmenin antik kenti koruyup koruyamayacağı ile ilgili gözlemler yaparken, daha birkaç hafta önce tamamlanan kumla kumla kapatılan alanda, birçok bölgede göçmelerin olduğu, çatlakların meydana geldiği görüldü. Bölgedeki aralarında zeytin ağaçlarının da bulunduğu binlerce ağacın kesildiği, arazinin tamamen traşlanmaya başlandığı bir diğer gözlemlenen şey oldu.

Suya cemre düştüğünde biz burada olacağız

Yaklaşık 1.5 saat süren keşif sırasında antik kentin eski halini bilenler için bu son hali büyük üzüntü kaynağı oldu. Keşfin tamamlanmasının ardından Allianoi’de yapılan basın açıklamasında antik sağlık yurdunu gömenlerin yarattığı utancın geleceğe de taşınacağına vurgu yapıldı. Allionoi Girişim Grubu Dönem Sözcüsü İffet Diler, “Cemre düştüğünde biz yine Allianoi'de olacağız. Allianoi yine güneşle buluşacak” diye umutların hala bitmediğine vurgu yaparken, Mart ayından itibaren Allianoi Girişim Grubu Dönem Sözcülüğünü İzmir Barosu Başkanı Sema Pektaş'ın yapacağı bilgisini verdi. İki ay önce baro başkanlığına seçilen Av. Sema Pektaş, yaşam hakkının tarihi korumakla başladığını belirterek, “İzmir Barosu olarak Allioni gibi tarihi değerlerimizi korumanın bir görev olduğu bilinciyle, önümüzdeki dönem sözcülüğünü biz devraldık. Şu anki duygularımı tarif etmek olanaksız. Biz hiçbir değerimizi koruyamıyoruz. İnsanlarımızda hiçlik duygusu yaşatmak istiyorlar. Buna izin verememek gerekiyor” dedi.

Bir hukukçu bu kadar utandırılmamalı

Allianoi Girişim Grubu eski sözcülerinden Av. Hilal Küey, alınmış onca mahkeme kararında Allianoi konusunda idarenin yanlış yaptığının altının çizildiğine dikkat çekerek, “Ne karar getirirsek getirelim devlet burasını gömmeyi kafasına koymuş bir kere. Bir hukukçu olarak binlerce kez utandım. Demokrasi olduğu söylenen bir ülkede bir hukukçu bu kadar utandırılmamalı” dedi. Av. Arif Ali Cangı ise “utanması gerekenler burada bulunanlar değil. Başta Kültür Bakan Ertuğrul Günay ve Çevre Bakanı Veysel Eroğlu olmak üzere, İzmir 2 No'lu KTVKK ve kumla korumaya onay veren sözde bilim insanlarıdır. Şu an bir mezara gömme olayı ile karşı karşıyayız. Yavaş yavaş su birikmeye başlamış alanda. Her şey baraja göre düşünülüyor, oysa her şeyin Allianoi'yi göre düşünülmesi lazım. Bu bilirkişi incelemesi için çok geç kalındı. Yine de umut etmek istiyoruz” diye konuştu. Bir önceki dönem sözcüsü Alime Mitap ise Allianoi'nin gömülmesinin tehdit altındaki diğer kültür varlıklarının da yok olmasının önünü açan bir sürecin başlangıcı olabileceği uyarısında bulundu.

Dikili Belediye Başkanı Osman Özgüven,  “Bugün burada koruma adı altında kumlara gömülen Allianoi'nin halini gördük. Ve burada kentin adeta cenaze törenine katıldık. Allianoi gibi dünyaya sağlık açısından ışık tutacak bir yerin kumlar altında kalmasında katkısı bulunanlar utanmalıdırlar” diye konuştu. Bergama eski belediye başkanı Sefa Taşkın ise keşfe katılanlar için Bergama’dan getirilen pide ve ayranları işaret ederek, “Ölü evine yemek göndermek biz de gelenektir” dedi. (Bergama/EVRENSEL)
https://www.evrensel.net/haber/176565/gozun-aydin-sevin-gayri