05 Şubat 2019 14:42
Balıkesir'in Tepeoba köyünde kapanan madenin ocağında
sülfürik asitli suyu, yangın söndürmede kullanılacakmış.
Özer AKDEMİR
Balıkesir Havran Tepeoba köyü yakınlarında bulunan Tepeoba
Molibden madeni kapanıyor. Maden alanını olduğu gibi terk edip giden şirketin
bölgede rehabilitasyon yapıp yapmayacağını soran yurttaşlar açık ocağın yangın
söndürme havuzu olarak kullanılacağını öğrendiler.
HER TARAFTA BİR TERKEDİLMİŞLİK HALİ
Yaklaşık yedi yıldır bölgede bakır ve molibden madenciliği
yapan, ancak altın da çıkarttığı yönünde iddialar bulunan Özdoğu Madencilik
A.Ş. - Kuzey Ege Bakır İşletmeleri’ne ait Bakır ve Molibden Zenginleştirme
Tesisi kapanıyor. Proje dosyasında aslında 13 yıllık bir ömrü olduğu dile
getirilen maden iddialara göre cevherin bitmesi sonrası erken kapanma kararı
aldı. Geçtiğimiz ay maden alanında bir televizyon çekimi için giden Edremit
Çevre Platformu (EDÇEP) üyeleri maden yakınındaki köylülerden madenin
kapandığını öğrendiler. Köylüler madende çalışan tüm işçilerin kıdem
tazminatları ödenerek işten çıkarıldığını anlattılar. Köylülerle birlikte maden
alanına giden EDÇEP'liler tesislerdeki tüm ekipmanların ve yapıların sökümünün
devam ettiğini, araç gereçlerin kamyonlarla firmanın Menemen'deki sahasına
taşındığını tespit ettiler. EDÇEP Sözcüsü Kubilay Saygın madenle ilgili
gözlemlerini "Madendeki ulaşım yolları ise hiç olmadığı kadar bakımsızdı
ve molozlarla doluydu. Aleni bir terk edilmişlik sergileniyordu her
tarafta" sözleriyle aktardı.
BAKANLIĞA MADEN KAPANDIKTAN SONRA NE OLACAĞI SORULDU
Bu gelişmenin ardından EDÇEP madenin geleceğinin ne
olacağını ve sahanın rehabilitasyonu konusunu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na
CİMER üzerinden sordu. Kapanma çalışmaları süren madenle ilgili yurttaşlara
hiçbir bilgi verilmediği, madenin rehabilitasyon planının uygulanıp
uygulanmayacağını soran EDÇEP dilekçesinde, "Maden sahasındaki 170 metre derinlikteki
cehennem çukurunda mavi renkli yağmur suyu birikintileri, Asit Maden
Drenajı’nın başladığını göstermektedir. Maden ayrıştırmakta kullanılan sülfürik
asitin varlığını sürdürdüğü Atık Barajı da yağmur sularıyla dolmaktadır. Kış
mevsiminde sızma suretiyle, yaz geldiğinde ise buharlaşma yoluyla, maden
sahasındaki olumsuzlukların havaya, toprağa ve suya karışmasını önlemek ve açık
ocağın toz üretip havayı zehirlemesine engel olmak için, Şirket’in acilen maden
sahasını bilimsel yöntemlerle rehabilite edilip, tekrar doğaya kazandırması
gereklidir" denildi.
"AÇIK OCAK YANGIN SÖNDÜRME HAVUZU OLACAK"
EDÇEP'in dilekçesine geçtiğimiz günlerde yanıt veren
Bakanlık yanıtında madenin ÇED Raporunun 2013 yılında onaylanması sonrası
Ormanlık alanda cevher çıkarılmasına başlandığı belirtilerek; "SGS
lakefild Research Europe Limited firması tarafından açık ocak sahasından
yapılan numune analizlerinde potansiyel bakımdan asit oluşturucu olmadıkları
tespit edilmiştir" denildi. Orman Bölge Müdürlüğü'nün 2012 yılında bölgede
meydana gelen orman yangınından sonra bölgeyi yangına hassas alan ilan ettiği
ve açık ocak sahasını Yanan Alanların Rehabilitasyonu ve Yangına Dirençli
Ormanlar Tesisi Projeleri (YARDOP) programına alındığının aktarıldığı
yanıtta Bakanlık, ocaktaki cevherin 2018 yılı içinde bitmesi sonucunda
işletmenin faaliyetine son verdiği, rehabilitasyon programı kapsamında açık
sahanın sorumluluğunun Edremit Orman İşletme şefliğinde olduğu dile getirildi.
Bakanlık yanıtında madenin açık ocağının YARDOP projesi kapsamında yangın
havuzu olarak kullanılacağı ifade edildi.
Fotoğraf: Kubilay Saygın
ATIK BARAJI NE OLACAK?
Bakanlık madenin zenginleştirme atık barajı ile ilgili atık
barajının rehabilitasyon çalışmalarının Balıkesir Çevre ve Şehircilik İl
Müdürlüğü tarafından takip edildiği belirtilirken, "Söz konusu açık
ocaktaki yağmur suları ve yer altı su biriktirilmesi Balıkesir Orman Bölge
Müdürlüğü sorumluluğundadır" denildi.
Bu gelen yanıtın ardından açık ocakta biriken turkuaz mavisi
suların fotoları ile birlikte Edremit Orman İşletme Şefliği'ne durumu
sorduklarını belirten EDÇEP Sözcüsü Kubilay Saygın, "Bakalım oradan ne
yanıt gelecek? Elbette ki, konuyu sonuna kadar takip edeceğiz. Belki de
Maldivler'in bizim Tepeoba'ya taşındığını söylerler?" dedi.
"TURKUAZ MAVİSİ SU OLUR MU?"
Halkın "Cehennem çukuru" dediği 170 metre derinliğindeki
açık ocakta şu anda turkuvaz mavisi bir göl olduğuna işaret eden Saygın,
"Asit drenajı değil de ne bu? Yeraltı sularına sızıyor bunlar. Aşağıda
Havran Barajı var oradan da Havran Çayı ile Körfeze gidiyor" dedi.
Madencilik konusunda uzman isimlerden jeoloji yüksek
mühendisi Tahir Öngür de konunun iyice araştırılmaya ihtiyacı olduğunu
belirterek "Mavi renkli yağmur suyu olur mu? Belli ki AMD zaten
işliyor ve bundan sonra da sürecek" diye konuştu.
ATIK HAVUZU DAHA ÖNCE DE YANGIN SÖNDÜRME DE KULLANILMIŞTI
Bakanlığın yanıtını da "üstünkörü" olarak
niteleyen Saygın, "Atık havuzunu şimdi Orman'a vermeye kalkıyorlar. Orada
biri bitmiş ve kullanılan diğeri inşa halinde iki havuz var. Yazın buharlaşma
ile içinde çok az sıvı kaldı ki sülfürik asit var bunun içinde. Kışın yağmur
suyu ile yeniden doldu. Bunları Ormana devredeceklermiş onlar da yangın havuzu
olarak kullanacakmış. Daha önce yangın söndürmek adına iki kez helikopterlerle
boşaltmışlardı zaten orayı" dedi.
Saygın'ın sözünü ettiği akıt havuzundaki suyun Mart 2013
tarihinde yörede çıkan yangını söndürmek için kullanılması ve sonrasında
meydana gelen zehirlenmeleri Evrensel 30 Mart 2013 tarihli sayısında
"Dudak uçuklatan şüphe" manşeti ile okurlarını duyurmuştu. Zamanın
Çevre Bakanı Veysel Eroğlu yangına atık havuzu ile müdahale edildiği
iddialarını doğrulamıştı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder