30 Eylül 2019 11:09
CHP'nin Gümüşhane altın madenleri raporu: Siyanürden ölüm
dosyası kapatılmış!
Gümüşhane'de 192 köylünün zehirlenmesi ve su kaynaklarına
siyanür karıştığı iddiaları ile ilgili inceleme yapan CHP heyeti, konuya dair
raporunu paylaştı.
Fotoğraf: Cömert Uygar Erdem
Özer AKDEMİR
Geçtiğimiz temmuz ayında 192 köylünün zehirlenmesi ve su kaynaklarına siyanür karıştığı
iddiaları ile ilgili Gümüşhane'deki altın madenlerinde inceleme yapan
CHP heyeti, konuya dair hazırladığı raporu açıkladı. Raporda, yöredeki altın,
kurşun, çinko madenlerinin sağlığa, su kaynaklarına ve tarıma etkileri yöre
köylülerinin anlatımları ile ortaya serilirken madende çalışan bir işçinin
siyanürle zehirlenmesine dair adli tıp raporlarına rağmen yargıdan takipsizlik
kararı çıktığına dikkat çekildi.
MADEN İŞÇİLERİ EYLEMDE
CHP'nin Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı
Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca'nın da içinde bulunduğu 5 CHP
milletvekilinden oluşan heyet, 15 Ağustos 2019 tarihinde Gümüşhane'de
madenlerin olduğu yörede incelemelerde bulundu.
Yıldız Bakır-Altın Madencilik’in 2018’de ekonomik kriz
nedeniyle faaliyetlerini bir süre durduran, tekrar üretime başladığında ise
çalışan 150 işçinin 3 aylık maaşlarını yatırmayan şirkete karşı işçiler bir süredir çeşitli eylemler yapıyor. İşçiler,
şirketin kendilerini tazminatsız olarak işten çıkarmak istediğini dile
getiriyor.
SUYA SİYANÜR KARIŞMIŞ!
Yıldız Bakır Madencilik şirketi tarafından işletilen
kurşun-çinko-altın madeni zenginleştirme tesisine ait atık barajında meydana
gelen boru patlaması sonrası atık suyun Midi Deresi'ne karışması ile ilgili CHP
heyeti tarafından yapılan incelemelerde, Gümüşhane'ye 45 km uzaklıktaki Karamustafa
Köyü yakınlarında yer alan madenin atık suyunun dereye karışması sonrası
valilik tarafından yapılan ilk analizde, suda siyanür oranının limitlerin
üzerinde olduğuna dikkat çekiliyor. Valilik daha sonra ise resmi sitesinde
sudaki siyanür oranının içme suyunda izin verilen limitler içinde olduğu
açıklandı.
SU ANALİZİNİ DİĞER ALTIN MADENİNE YAPTIRMIŞLAR!
Rapora göre işin en ilginç yanı ise 17 Temmuz 2019’da Midi
Yıldız Bakır-Altın Maden Tesislerinde yaşanılan boru patlaması olayı
sonrasında, Gümüşhane Valiliğinin olay yerinden aldığı numuneleri Mastra Altın
Maden Tesislerindeki laboratuvarda analiz ettirmesi. Yani Valilik, bir altın
madenindeki siyanür kazası ile ilgili su analizini başka bir altın madenine
yaptırmış. Konuya dair CHP heyetine bilgi veren Mastar Altın Madeni yetkilisi,
labarotuvarlarında sadece siyanür oranı yönünden ölçüm yapabildiklerini
iletirken sudaki başkaca ağır metal ya da kimyasallara dair bir ölçüm
yapılmamış.
CHP Heyeti, Gümüşhane'de su kaynaklarına siyanür karıştığı
iddiaları üzerine bölgede inceleme yaptı | Fotoğraf: Cömert Uygar Erdem
Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü gibi kuruluşların denetim
görevlerini aksattığı yönünde vatandaşların yoğun şikayetleri bulunduğunu
belirten CHP Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca, "İl Çevre Durumu
Raporunda, madenciliğin tarım üzerinde yarattığı etki hakkında bir veri
bulunmadığından söz edilmiştir. Köylerdeki içme ve kullanma sularındaki
kirliliği ölçmek için alınan su numunelerin incelemesinin, Valilik eliyle bu
maden firmalarına yaptırıldığı, maden firmaları yetkilileri tarafından ifade
ediliyor. Oysa ki denetim mekanizması kamu eliyle yürütülmek zorundadır.
Gümüşhane’de denetim mekanizmalarının etkin işletilmemesi şüphelerimizi
arttırmaktadır" dedi.
192 KÖYLÜ NEDEN ZEHİRLENDİ?
Öte yandan şu an TMSF'nin işlettiği Koza Madenciliğe ait
Mastra madeninin yakınındaki Dibekli Köyü’nde içme suyundan kaynaklı zehirlenme olayları da
CHP heyetinin raporunda önemli bir yer tutuyor. 192 vatandaşın zehirlenme
şikayetiyle hastanelere başvurduğu olayla ilgili Gümüşhane İl Sağlık Müdürlüğü
içme suyunda yüksek oranda bakteri açıklaması yapmış olmasına rağmen olaydaki
soru işaretleri olduğuna da dikkat çekiliyor.
Gümüşhane şehir merkezinin 9 km kuzeybatısında yer alan
maden cevherinin çıkarıldığı ve siyanürle ayrıştırıldığı Demirkaynak Köyü,
zehirlenmelerin olduğu Dibekli Köyü'ne 2 buçuk kilometre uzaklıkta. CHP
heyetinin raporunda 1400
metre yükseklikte bulunan maden işletmesinin ve siyanür
havuzunun hemen altından geçen derenin Dibekli Köyü içinden geçtiği bilgisi
verilmiş. Raporda ayrıca 2014 tarihli gazete haberlerinde köylülerin maden
nedeniyle yaşadıkları sağlık ve tarımsal sorunlara dair bilgiler de yer alıyor.
KÖYLÜLER KAN AĞLIYOR
CHP heyetinin Topçular Mahallesindeki yurttaşlarla
yaptıkları görüşmelerde köylüler, Mastra ve Yıldız isimli firmalara ait iki
maden tesisinin de etkisi altında olduklarını ve kendilerinin, hayvanlarının ve
tarım alanlarının bahsedilen maden faaliyetleri nedeniyle zarar gördüğünü
belirtmişler. Köylüler tarımsal verimliliğin önceki yıllara göre düştüğünü, bir
kısım tarımsal ürünlerin artık yetişmemeye başladığını ifade
etmişler. Temmuz ayı başında 192 kişinin içme suları nedeniyle
zehirlenerek hastanede tedavi gördüğünü, zehirlenme olaylarının halen devam
ettiğini belirtirken, yetkililerin kendilerine yeterli bilgiyi vermemesinden
yakındılar. Köylüler zehirlenmelere dair kesin tanı yerine “kanalizasyondan
olabilir” şeklinde muğlak bir ifade ile olayın geçiştirilmek istendiğinden,
olayın sorumlularıyla ilgili hukuki işlemler yürütülmediğinden yakınmışlar.
SİYANÜRLE ÖLEN İŞÇİNİN DOSYASINA TAKİPSİZLİK!
Fotoğraf: Cömert Uygar Erdem
Raporun en dikkat çekici kısımlarında biri ise madende
çalışırken siyanürle zehirlenip ölen bir işçiye dair aktarılanlar oldu. 31
yaşındaki oğlu Rıdvan Doruk'un 2018 Eylül ayında siyanürle zehirlenerek
öldüğünü anlatan Abdurrahman Doruk adli tıp raporunda “kişinin ölümünü siyanür
intoksiyasyonu sonucu meydana gelmiş olduğu” kanaati olmasına rağmen yapılan
soruşturmada takipsizlik kararı verildiğini ifade etti.
KÖYLÜ BORÇ BATAĞINDA
Raporda, şirketlerin vaatlerinin yurttaşları borç batağına
süreklediği belirtilirken; "Karamustafa köyü halkı, bu ekonomik
ilişkilerden memnun mu, “ihya” olmuş mu? Şirket bahsedilen yöntemlerle girdiği
bütün ekonomik ilişkilerde, köylüleri ekonomik buhrana sokmuştur. Çünkü,
köylülere paraları düzenli bir şekilde ödenmemiştir. Uzun süredir, alacaklarını
tahsil edemeyen köylüler mağduriyetlerini dile getirmişlerdir" ifadelerine
yer verildi.
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Rapordaki çözüm önerileri ise şunlar:
* Gümüşhane’de sağlık etki değerlendirmesi yapılması
zaruridir. Kentin tüm potansiyelleri, kamu sağlığı ve başka kriterler üzerinden
Gümüşhanelilerin, kendilerine karşı pompalanan maden yatırımlarına
ihtiyaçlarının olup olmadığını görebilmek için bir fırsat yaratacaktır.
* Gümüşhane’nin tarımsal potansiyeli güçlendirilmelidir
* Vatandaşlar, kamunun aktif denetleme işlevini
güçlendirmelidir
Raporun tamamı: https://chp.azureedge.net/a74f2186285646c0b90a34ccc7a28181.pdf
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder