02 Mart 2023 12:58
Lapseki'de altın madenine verilen “ÇED olumlu” kararına karşı açılan davada bilirkişi için mahkemenin davacılardan 76.275 lira yatırmasını istemesine tepki: "Paralı adalete kapı aralanıyor?"
Fotoğraf: Cem Altıparmak
Özer AKDEMİR
Çanakkale'ye bağlı Lapseki ilçesi, Şahinli köyü mevkiinde TÜMAD Madencilik A. Ş. tarafından yapılması planlanan "Altın Gümüş Madeni Ocağı Kapasite Artışı" projesine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nca verilen "Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu" kararının iptali davasında mahkeme bilirkişi keşfi yapılmasına karar verdi. Mehkeme bilirkişi keşfi için davacılardan bir hafta içerisinde 75.000,00 lira keşif avansı ve 1.274,90 lira keşif harcı olmak üzere 76.275 lira yaptırmalarını istedi.
Mahkemenin bilirkişi keşfi kararı almasına sevinen davacı kurum ve yurttaşlar keşif avansı için istenen paraya ise tepki gösterdiler. Keşif avansı için bu kadar ciddi bir rakam belirlenmesinin "paran varsa hak arayabilirsin" demek olduğunu belirten davacılar, çevre davalarının masraflarının devlet tarafından karşılanmasını istiyorlar.
“ADALETE ERİŞİME ENGEL”
Davanın avukatı Cem Altıparmak istenen keşif ücretinin halkın adalete erişim hakkı açısından ciddi bir sorun teşkil edeceğini dile getirdi. Davacı yurttaşların güvenli, sağlıklı, temiz ve sürdürülebilir bir çevrede yaşama hakkını savunmak için, Anayasa’nın 56. Maddesinin kendilerine yüklediği ödev ve sorumluluk gereğince bu davayı açtıklarını belirten Altıparmak, "Şimdi bu davacılardan astronomik giderler yapmalarının istenmesi, aslında yurttaşlara dava açmayın ve hak arama peşine düşmeyin demekle aynı anlama geliyor. Oysa ekonomik anlamda güçsüz ya da elverişsiz durumda bulunan kişilerin adalete erişiminde insan onuruna yakışır bir şekilde kendini ifade edebilmesi, devletin varlık sebeplerinden birini oluşturuyor" dedi.
“ÇEVREYİ KORUMA ÖDEVİ VERDİĞİNİZ YURTTAŞTAN BİR DE PARA MI İSTİYORSUNUZ!”
Yargıya erişim ya da dava hakkı olarak nitelendirilen hakkın devletin pozitif yükümlülükleri arasında olduğunu kaydeden Altıparmak, "Aksi halde çeşitli imkânsızlıklar veya maddi zorluklar nedeniyle bir hakkın kullanılamaması, sosyal adalet anlayışına uygun düşmez. Son ekonomik krizle birlikte yargıya başvuru harç ve masraflarında da çok ciddi ve orantısız artışlar meydana geldi. Halkın basit bir dava için dahi daha en başta 4-5 bin TL gibi başvuru masrafı yapmak zorunda kaldığı bilinen bir gerçek. Hukuk örgütlerinin bu orantısız artışa karşı çıkmaları, yapılan artışların geri alınması için adalete erişim hakkı çerçevesinde politika üretmeleri gerekiyor. Özellikle doğa ve insan haklarını ilgilendiren bu tür davalar her türlü harç ve masraftan muaf olmalı. Bir taraftan doğanın korunmasını anayasal bir ödev olarak yurttaşa yüklemek, öte taraftan bu ödevin yerine getirilmesinin bütün ekonomik yükünü yurttaşın üzerine yıkmak, hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmaz" dedi.
“PARALI ADALETE KAPI ARALANIYOR”
Solunan hava kadar adalete olan ihtiyacın da ücretlendirilemeyeceğini belirten Altıparmak, "Paralı eğitim ve paralı sağlıktan sonra paralı adalete de kapı aralayan bu politikaya toplum olarak engel olmazsak, hayatlarımız adına geriye konuşacak bir şeyimiz kalmayacak" dedi.
“KABUL EDİLEBİLİR BİR DURUM DEĞİL”
KazDağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği Başkanı Süheyla Doğan TÜMAD Şahinli Altın Madeni projesi iptali için açtıkları davada mahkemenin kendilerinden 75 bin lira bilirkişi ücreti avansı istediğini belirterek; “Bu ileride artabilir de. Bu astronomik bir rakam yaşam savunucuları için. Hak arama mücadelesinin tamamen ücretsiz ve kamu tarafından karşılanması gerekirken bizim gibi sivil toplum örgütlerinden ve vatandaştan bu kadar yüksek ücret alınmasını doğru bulmuyoruz ve kabul edilir bir durum değildir. Adli yardım talebimiz olacak. Adli yardım talebimizin kabul edilmesini umuyoruz. Kabul edildikten sonra dava devam eder. Davayı kazanmamız halinde zaten bu ücreti ödemek zorunda kalmayacağız, karşı tarafa yansıyacak. Ücret istenmesine tepki gösteriyoruz” dedi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder