Danıştay, rapora rağmen Çaldağı’da madenciliğine yeşil ışık yaktı

30 Ocak 2019 16:54

Bilirkişilerin “maden yapılamaz” dediği Çaldağı'da hukuk nikel madenciliğine yeşil ışık yaktı.

Fotoğraf: Özer Akdemir/EVRENSEL

Özer AKDEMİR
İzmir

Danıştay Turgutlu yakınlarında Çaldağı’da işletilmek istenen nikel madenine yeşil ışık yaktı. İlk ÇED Raporu iptal edilen, daha sonra verilen ÇED Raporu davasında iki kez yapılan bilirkişi keşfinde mahkemeye madenin yapılamayacağı doğrultusunda sunulan rapora ve mahkeme başkanının karşı oyuna rağmen yerel mahkeme ÇED'in iptalini reddetmişti. Danıştay yerel mahkemenin bu kararını oy çokluğu ile onarken Çaldağı hukuk mücadelesinin Anayasa Mahkemesinden (AYM) başka bir yolu kalmadı.

İKİ BİLİRKİŞİ RAPORU DA “MADENCİLİK YAPILAMAZ” DEDİ

Dünyanın en verimli tarım ovaları arasında gösterilen Gediz Ovasının ortasında, Çaldağı'da yapılmak istenen nikel madenciliğinde hukuksal süreçte sona gelindi. Birçok kez el değiştiren madene verilen ilk ÇED Raporunun mahkemece iptal edilmesinin ardından madene ikinci ÇED Raporu verilmişti. Bu ÇED Raporuna karşı da aralarında TMMOB bağlı odalar, EGEÇEP ve Ekoloji Kolektifi'nin de bulunduğu kurumlar dava açmıştı. Manisa 2. İdare Mahkemesi yılında sonuçlanmış, madenin ÇED olumlu raporu 2016 yılında iptal edilmişti. Bu kararı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Çaldağı Nikel Şirketi temyiz ederken, Danıştay 14. Dairesi, mahkeme sürecinde yapılan bilirkişi keşfindeki 3 kişilik bilirkişi heyetinin yetersiz olduğu gerekçesi ile kararı bozmuştu. Mahkemenin bu karar doğrultusunda yeniden oluşturduğu çeşitli uzmanlık alanlarından 9 kişilik bir bilirkişi heyetinin yaptığı keşif sonrası heyet oy birliği ile ÇED raporunun yanlış ve yetersiz olduğuna karar vermişti. Ancak mahkeme bu açık bilirkişi görüşüne ve mahkeme başkanının karşı oyuna rağmen önceki ÇED’i baz alarak bilirkişi raporunu geçersiz sayıp ÇED iptal davasını reddetmişti. Yerel mahkemenin "o zaman bilirkişi keşifleri neden yapılıyor" diye tepki gösterilen kararı Danıştaya temyiz edilmişti. 

TARIMI YOK EDECEK, SUYU TÜKETECEK

Temyiz dilekçesinde ÇED raporundaki birçok eksiği tespit eden bilirkişi raporuna rağmen ÇED'in iptal edilmemesinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmüştü. Temyiz dilekçesinde "Söz konusu işletme, bilirkişi raporunda belirtilen risklerin dışında bölgenin tarım alanlarıyla çevrili olması, işletmenin tamamının orman alanı üzerinde kurulu bulunması, deprem riskli bölgede yer alması, tarımsal faaliyet gösteren bölgenin suyunu göz ardı edilemeyecek şekilde tüketecek ve kirletecek olması ve sadece Turgutlu ovası için değil, Menemen ve Foça ilçelerini kapsayacak kadar geniş bir alanı etkileyecek şekilde gibi pek çok riski içermektedir” denilmişti. Dilekçede uluslararası yasalara da vurgu yapılarak; "uygulandığında doğal varlıkların geri dönülemez bir biçimde kaybı ile bölgenin geleceğinde önemli kayıpların oluşması söz konusudur" denilerek yürütmenin durdurulma ı da talep edilmişti. 

“NE PAHASINA OLURSA OLSUN MADENİ ÇALIŞTIRMAYACAĞIZ”

Yerel mahkemenin davayı reddetmesine tepki gösteren Turgutlu Çevre Platformu (TURÇEP) de yaptığı açıklamada mahkeme kararının kamu yararına değil maden şirketinin çıkarına hizmet edeceği ifade edilerek, “Topraklarımıza ne pahasına olursa olsun sahip çıkacak ve bu madeni kesinlikle çalıştırmayacağız" demişti. Danıştay'ın yerel mahkemenin kararını onayarak dosyayı kapatmasından sonra Çaldağı mücadelesinin hukuki anlamda Anayasa Mahkemesi'ne gitmekten başka bir yolu kalmadı.

https://www.evrensel.net/haber/372415/danistay-rapora-ragmen-caldagida-madenciligine-yesil-isik-yakti