26 Mayıs 2017 Cuma

Tüllüşah’ı koruyabilecek miyiz?

Tüllüşah’ı  koruyabilecek miyiz?
Özer AKDEMİR
İzmir
Kuşadası, dünya üzerinde sadece Türkiye-Kuşadası civarında yetişen Tüllüşah (Aydın Gaşağı) bitkisinin korunması toplantısına ev sahipliği yaptı. Kuşadası’nda, son dönemlerde artan plansız turizm hamlesi nedeniyle yaşam alanları daralan endemik Tüllüşah bitkisinin koruma derecesi “CR” yani “vahim durumda”.
Kuşadası Güvercinada mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde gerçekleştirilen Tüllüşah/Aydın Gaşağı (Rhaponticoides mykalea) bitkisinin, Tür Koruma Eylem Planı Projesinin tanıtımına mülki ve yerel yöneticilerin yanı sıra, Adnan Menderes Üniversitesi öğretim üyeleri, EKODOSD temsilcisi ve köy muhtarları katıldı. 
'VAHİM DURUMDA'
Tüllüşah/Aydın Gaşağı (Rhaponticoides mykalea), Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün,  2017 Yılı Stratejik Koruma Planı içinde yer alıyor. Biyolojik çeşitlilik açısından, başta Milli Park olmak üzere çok zengin kaynaklara sahip olan Kuşadası’nda, turizmin plansız gelişimiyle birlikte birçok türün kaybolduğunun dile getirildiği toplantıda, endemik bir tür olan Tüllüşah’ın da,  “Vahim Durumda” (CR) kategorisinde, yani çok yakın gelecekte yok olma riski altında bulunduğuna dikkat çekildi.
Doğal habitatları, açılan tarım arazileri ve yoğunlaşan yapılaşmalarla birlikte oldukça azalan bu endemik türün yetiştiği alanlardan bazılarının şahıslara ait arazilerin içinde bulunduğunun altı çizilirken, çoğunluğunun bulunduğu arazinin ise Kuşadası Belediyesi’ne ait olduğu dile getirildi.
BELEDİYE YAŞAM ALANINI TELLE ÇEVİRDİ
Kuşadası Belediyesinin kendi arazisi içinde bulunan bitkileri telle çevirerek koruma altına aldığı belirtilirken, diğer alanlarda bulunan bitkilerin korunması için, proje kapsamında bir çalışma yapılacağı ifade edildi. 
Toplantıdan, Kuşadası’nın tanıtımına katkı yapacak bayrak tür olarak nitelenen Tüllüşahların yaşam alanlarının korunması ve bitkinin geleceğe taşınması için, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Kuşadası Kaymakamlığı, Kuşadası Belediyesi, ADÜ Biyoloji Bölümü, Yaylaköy ve Soğucak muhtarlıkları ile EKODOSD’un işbirliği halinde çalışmalarını sürdürme kararı çıktı.
KANSER ARAŞTIRMALARINDA KULLANILIYOR
Aydın Gaşağı (Tüllüşah) olarak bilinen Centaurea mykalea adını Kuşadası Samson Dağlarının antik ismi olan Mykale’den alıyor. Anavatanı Kuşadası olan ve ilk defa Kuşadası’ndan toplanarak bilim dünyasına tanıtılan bitkinin Haziran-Temmuz aylarında çiçekleniyor ve çiçeğin boyu 2.5 metreye ulaşabiliyor. 

Pamukkale Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ali Çelik çiçeğin envanter çalışmaları sırasında yaptığı açıklamada, Tüllüşahlardan elde edilen etken maddelerin günümüzde tıbbi çalışmalarda, özellikle kanser araştırmalarında kullanıldığı dile getirmişti. Çelik açıklamasında, “İleride birçok bilimsel çalışmaya malzeme olacak türlerin, doğal habitatlarının korunmasına özen gösterilmelidir” demişti. 
26 Mayıs 2017

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Haberin izini sürmek (Pazartesi yazısı)

  24 Haziran 2024 04:25 Fotoğraf: Özer Akdemir / Evrensel   Özer Akdemir Tüm yazıları Geçen senenin mart ayıydı. Gece gele...