Efemçukuru’nda nereden nereye! ‘Direnişçi’ muhtarlar…

Fatih YAPAR/EGEDESONSÖZ -

Mahkeme kararları, çevre eylemleri, tepkiler, birçok siyasetçi ve sivil toplum kuruluşunun açıklamaları ile gündemden düşmeyen Menderes’e bağlı Efemçukuru Köyü sınırları içinde bulunan Tüprag Metal Madencilik Şirketi’ne ait altın ve gümüş madeni işletmesinde önemli bir gelişme yaşandı. Üç yıl önce alınan izinler ile yola çıkan, İzmir İl Özel İdaresi’nin ruhsat, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ise kapasite artışı onayı verdiği, yargı kararlarına rağmen devam eden maden arama çalışmalarına karşı yöre halkının tepkisi sürerken akıllara durgunluk veren bir gelişme ortaya çıktı. Altın madeninin doğrudan etkilediği Efemçukuru ve Kavacık Köyü’nün muhtarının ortak şirket kurduğu belirlendi.

KİMLER VAR?

Altın madeni yönetiminin taahhütleri ile kurulduğu ifade edilen taşeron şirkette Kavacık Köyü Muhtarı Şinasi Köse ve Efemçukuru Köyü Muhtarı Mustafa Özdemir ortak olarak görünüyor. Köyde yaşayan Coşkun Çınar isimli bir vatandaşın da ortak olduğu şirketin faaliyet alanında köylülerin de muhtarların yıllardır karşı çıktığı madencilik faaliyeti de yer alıyor. İZ-BİR Hafriyat, Hazır Beton, Otomotiv, Madencilik, Turizm, Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi adı ile kurulan yapılanmanın tarihi ise 2012 yılına dayanıyor. Adil Özkan, Salih Hüyük, Hakkı Aktaş gibi isimlerin de öncülüğünde kurulan şirkette şu anda iki köyün muhtarı ile Coşkun Çınar bulunuyor. Diğer kurucu isimlerin zamanla ayrıldığı belirtilirken şirket halen aktif görünüyor.

SON EYLEM BALIKLAR İÇİN

Maden sahasından etkilenen Efemçukuru ve Kavacık Köyleri son olarak balık ölümleri ile ilgili açıklamalar yapmıştı. İZSU Genel Müdürlüğü’nün derelerden aldığı su numunesinde bazı değerlerde anormal değişiklikler gözlendiği ifade edilmişti. Köylülerin “hayvanlarımızı suladığımız derelerden zehir akıyor” dilerek tepki gösterdiği madenden çıkan asit nedeniyle balıkların da öldüğü ifade edilmişti. Köylüler son olarak geçtiğimiz aylarda bölgede seslerini duyurmak için eylem yaptı. Bu eyleme iki köyün muhtarı da katıldı.

KAPATİSE ARTIŞI ONAYLANDI BİLGİSİ GÖNDERİLDİ

Madeni işleten Tüprag Metal Madencilik Şirketi’nin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na yaptığı başvuruya onay gelirken Tüprag adına başvuru yapan Encon Çevre Danışmanlık Şirketi’nin hazırladığı raporu olumlu bulunmuştu. Bakanlıktan alınan kapasite artışı izni ilgili birimlere gönderildi. Altın madeninin hitap ettiği köylere ve muhtarlıklara gönderilen yazı askıya çıkartıldı. Seferihisar ve Menderes Kaymakamlıklarının da bilgisi dahilinde yapılan işlem ile köylüye duyurusu yapıldı.

Çalışma izni 512 hektar olarak alınan fakat 73 hektarında altın aranan bölgede yeni gelişme çalışması ile birlikte alan 126 hektara çıkacak. Şirket, ilerleyen yıllarda ön izin aldığı alanın tamamında iş yapacak.Kapasite artışı için mevcut sahada arazi hazırlıkları ve tesisin kurulumu 6 ay sürecek. Ancak bu dönem işletme dönemine paralel olarak ilerleyecek. İşletme dönemi boyunca devam edecek olan sondajlar ile yeni rezervler bulunması ya da piyasa göstergelerine göre çıkan cevher değerlendirilecek. Şirket, 2008 -2009 yılında inşaat ve hazırlık faaliyetleri sırasında zaruri olarak 220 tonluk üretimin gerçekleştirildiği anlatılırken 2011 yılı Haziran ayında alınan deneme izni ile birlikte üretime geçildiği yılsonuna kadar 129 bin tonluk üretim gerçekleştirildiği belirtmişti. Yine proje kapsamında 15 yıllık işletme dönemi sonunda yaklaşık 8,4 milyon ton cevherin çıkartılacağı ifade edilirken proje sayesinde kapasite artışı sonrası yapılacak üretim ile 52 ton altın, 52,6 ton gümüş öngörülüyor. Ayrıca bölgeden çıkartılacak dev kaya ve toprak kütlelerinin işlemden geçirildikten ve kırıldıktan sonra çimento ile birleştirilerek bağlantı yolları, enerji nakil hatları ve drenaj kanallarında kullanılması planlanıyor.

 

NE DEDİLER?

Şirketin kurucuları arasında bulunan Kavacık Köyü Muhtarı Şinasi Köse, Efemçukuru Altın Madeni’nde 10 kalem işin bulunduğunu söyledi.
Köse, “Biz, yıllardır mücadele ediyoruz. Bir çare bulamadık. Açılan davalar, yargılamalar bir sonuç vermedi. Zaten köylüler olarak bu durumdan mağduruz. Yıllardır en yüksek oranda etkilendik. Madem ki mücadele başarısız oluyor bari köylü kazansın istedik. Bir şirket kurduk. Bu şirketin ortakları arasında köylüler de yer alacak. Şimdiden köylülerimizi bu yapılanmaya dahil etmeye başladık. Madende, yemek, hafriyat, taşımacılık gibi birçok iş alanı bulunuyor. Bunlardan bazılarını alarak köylünün ekonomik olarak kalkınmasını sağlayabiliriz” dedi. Köse, şirketin tamamen iyi niyetle kurulduğunu sözlerine ekledi.

Şirketi, Merkezi Kanada'da bulunan Eldorado Gold Madencilik Firmasının Türkiye'deki firması Tüprag Metal Madencilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi yetkilileri ile görüşerek kurduklarını anlatan Efemçukuru Köyü Muhtarı Mustafa Özdemir, “Altın madeninin yetkileri bize bazı taahhütlerde bulundular. Bu taahhütleri yerine getirmemek için çalışıyorlar. Biz, yıllardır burada mağdur olduk. Çalışmalar karşısında durmamıza rağmen bir sonuç alamadık. Amacımız köylünün kalkınmasıdır. Artık insanlar köylerde durmuyor. Göç nedeniyle köylerimiz boşalıyor. Şu anda köylerden madende çalışanlar var” dedi.

Öte yandan, altın madenine karşı çıkan ve yıllardır çabalayan Efemçukuru Köyü’nde 600, Kavacık Köyü’nde ise bin kişi yaşıyor. Diğer yakın köylerle birlikte madenden etkilenen kişi sayısı 2 bini aşıyor. Tarım ve hayvancılık ile geçimini sağlayan köylülerin en önemli gelir kaynağını ise sofralık üzümler oluşturuyor. Düzenlenen festivaller ve etkinlikler ile tanıtımı yapılan üzümlerin yurtiçi ve yurt dışından çok sayıda alıcısı bulunuyor.

http://www.egedesonsoz.com/haber/Efemcukuru-nda-nereden-nereye-Direnisci-muhtarlar%E2%80%A6-/836260