13 Ocak 2003 Pazartesi

Normandy tahlil sonuçlarını devlete vermiyor

                 Ruhsatsız Maden, Normandy (Newmont) Maden İşletmesi Çevre ve Sağlık Bakanlığı Yönetmeliklerine de uymuyor. İşletmede özel bir labratuvara yaptırılan kontrol analiz sonuçları Devlete verilmiyor, Gerçekler Devletten saklanıyor. Devlet Denetimi Şirketin beyanına göre! Oluyor. Ekte Gizlenen Analiz sonuçları Atık Barajındaki Korkunç kimyasal kirliliği gösteriyor. 

Normandy (Newmont) Ovacık Altın Madeni İşletmesinin Çevre ve Sağlık Bakanlıklarına verdiği Taahhütnamenin ilgili maddelerine göre, Atık Bozundurma Tesisi çıkışı Toplam Siyanür (CNT) Miktarı litre başına 1 miligram'dan az olacaktı. Ayrıca İşletme tarafından yapılan! Günlük ölçümler aylık raporlar halinde ilgili Bakanlıkların İzmir İl Müdürlüklerine verilecekti.

Çevre Bakanlığı Tehlikeli Atıklar Yönetmeliğine göre ise (Ekteki, Resmi Gazete, 27 Ağustos 1995, Sayı: 22387 Sayfa 296) siyanürlü atıklar tehlikesiz ise arıtma çıkışı kolay ayrılan/uçucu siyanür 0,1 mgr/lt olacaktı. Maden İşletmesi Çevre Bakanlığına atıklarının tehlikesiz olduğunu beyan etmişti.

Aynı Yönetmelikte Tehlikeli Atıklar için limit değer 0,2 - 1,0 mgr/lt olarak belirlenmiştir. Aynı yönetmelikte Tehlikeli Atıklar yaşam birimlerinden en az 3000 m. Uzaklıkta depolanabilecek; depolanması ise ancak iki kat yersergili bir zeminle inşa edilecek bir atık barajında olabilecektir.
Ovacık altın madeninde limit değer 1,0 mgr olarak taahhüt edilmiştir; dolyısıyla Tehlikeli Atıklar Yönetmeliğine girmektedir. Atık Barajının da bu yönetmelikte belirtilen kriterlere göre inşa edilmesi gerekliydi. Ekteki Ek RG-3'e bakacak olursak, yönetmelikler Tehlikeli Atıklar için oldukça detaylı, iki kat yersergili bir sistem önerirken, Ovacık Altın Madenin de, tehlike yokmuş gibi basit bir sistem uygulanmıştır.

Çevre ve Sağlık Bakanlığı, Valilik, Kaymakamlık yetkililerinin madeni nasıl kontrol edip denetledikleri ortadadır. Ovacık altın Madeninde hiçbir yönetmeliğe ve kriterlere uyulmamaktadır.

Tahhütnamenin diğer bir maddesi ( Bakınız Ek-05 ve Madde-6) ise, İşletme arıtma çıkışı Toplam Siyanür sınır değeri olan 1 miligram/litre'yi sağlayamazsa ve 24 saat içinde düzeltemezse, İşletmede tüm faaliyetler durdurulacak, gerekli önlemler alındıktan sonra çalışmalar başlatılacaktı. Gerekli önlemlerin alınmaması durumunda İşletme kapatılabilecekti.

Ovacık Altın Madeninde Arıtma Tesisi çıkışı alınan çamur numunesi analize gönderilmeden önce filtre kağıdı ile süzülmekte, çamursuz sudaki siyanür miktarı ölçülmektedir. Toplam siyanür yerine süzülmüş, temizlenmiş atık sudaki zayıf asitte çözünen siyanür ölçülmektedir. Ekte Taahhütnamenin EK-5'inde Toplam siyanür tarif edilmiştir.

İşletme tarafından özel bir labratuvara yaptırılan analiz sonuçlarına bakacak olursak; süzülen, toplam siyanür yerine sadece kolay ayrılan/uçucu siyanürü ölçülen numunenin bile sınır değer olan 1 mgr/lt'yi aştığını, İşletmenin Devlet Kontrol Birimlerinden bu değerleri  sakladığı Analiz raporlarından anlaşılmaktadır. En üzücü olanı da, bu değerler yerine Devlete yanlış, düzeltilmiş, hileli raporlarla bilgi verilmesidir.

Ekteki günlük analizlerin birincisine bakacak olursak (ALS-01), süzülmüş çamurdaki toplam siyanürün korkunç büyüklükte olduğunu, yönetmelikteki sınır değerden tam 126 kez büyük olduğunu göreceksiniz. İkincisi (ALS-02) ve bunu takip eden 3-4-5-6 (Birbirini Takip Eden Dört Günlük) sonuçlara bakacak olursanız, siyanürün sürekli 1 mgrm/lt'nin üzerinde olduğunu göreceksiniz.
Yetkililer nerde? Yargı Kararları uygulanmıyor diye, Madenin ruhsatsız çalışmasına göz yumulduğu gibi, Tehlikeli  bir şekilde çalışması da durdurulmayacak mı?

Sonuç olarak:

Ø İşletme iyi niyetli değil. Gerçekleri Devletten saklıyor. Taahhüt ettiği arıtma şartlarını hileli olarak aldığı numunelerde bile, süzme işlemi yapmasına rağmen sağlayamıyor. İşletmenin Çevre Bakanlığı Tehlikeli Atıklar birimine  verdiği Taahhütnamede arıtma limiti 0,1 mgr/lt. Ekteki analiz raporlarında ise 12,60 mgr/lt olan bile var (126 misli daha fazla).

Ø Devletin Kontrol Birimleri (İl Sağlık, İl Çevre, Bergama Kaymakamlığı Sağlık Gurup Başkanlığı) Madeni denetleyemiyor. Yapılan Denetimlerde ilgili Tahhütname maddelerine, Çevre ve Sağlık Yönetmeliklerine uyulmuyor. Ruhsatsız işletmenin arıtma tesisi görev yapamıyor. Devlet Yetkilileri Madenin İnsan ve Çevre Sağlığını tehdit eden Tehlikeli Çalışmalarına göz yumuyor!

Ø Atık Barajı İnşaatı Tehlikeli Atıklar Yönetmeliğine göre yapılmamıştır. Atık Barajının Ruhsatı Mevcut değildir. Tehlikeli Atıkları depolamaya devam eden Baraj her an yer altı sularını ve çevreyi kirletebilir. Civar Köylerde yaşayan köylülerin içme ve kullanma sularını zehirleyip, insanların ölmesine, tüm canlıların yok olmasına sebep olabilir.

Ekteki Raporlar ve Taahhütnamenin ilgili maddeleri incelendiğinde, Ovacık altın Madeninde kontrolsuz ve ruhsatsız olarak devam eden çalışmaların tehlikeli boyutlara geldiğini göreceksiniz.

Bundan bir ay önce Maden İşlemesinde Tesis Baş Formeni olarak çalışmakta olan Tevfik Herdurak, İşletme Müdürlerinin kendisine sürekli olarak "Kimyasalları azaltmasını, arıtma maliyetlerinin çok yüksek olduğunu" söylediklerini ifade etmektedir.

Madenin çalışmalarının durdurulması için Ovacık yöresinde yer altı sularının kirlenmesi, çevre insanının siyanürden zehirlenip ölmesi mi bekleniyor?
Kaymakam, İzmir Valisi yetkilerini neden kullanıp Madeninin faaliyetlerine son vermiyor! İmarsız, Ruhsatsız İşletme Kesinleşen Yargı Kararlarına uymadığı gibi Çevre ve Sağlık Bakanlıkları Yönetmeliklerine de mi uymayacak!
Yeni Hükümette yürekli, yargı kararlarına saygı gösterecek, yapılan hatalara dur deyecek Ülke menfaatlerini kollayacak yetkililer olacaktır - olması gereklidir.

EKLER:

İşletmenin Sağlık ve Çevre Bakanlıklarına verdiği Taahhütname:
Madde 6 - Tesis Atıkları:

Eurogold Madencilik A.Ş., tesiste oluşan atıkların bozundurulması için kimyasal bozundurma tesisi kurmuştur. Bu tesis aşağıdaki ünitelerden oluşmaktadır:

· INCO SO2/Hava prosesi ile siyanür bozundurma,
· Ferrik sülfat prosesi ile ağır metal duraylama,
· Tesis içi dökülme ve siyanatlar için hipoklorit bozundurma.

Siyanür konsantrasyonu iki noktada ölçülerek tesbit edilecektir.

a) Kimyasal bozundurma ünitesi çıkışı, havuza deşarj edilmeden önceki bir noktada alınacak çamur numunesi,

b) Havuzdan tesise beslenen suyun besleme kulesine aktığı noktada alınacak su numunesi.

Her iki durumda da CNT<1 mg/lt olacaktır.                                       CNT : Toplam siyanür
(CNT = CN_WAD + CN_ serbest)
WAD = Zayıf asitle çözünen

Atık havuzunda sıvı fazda bulunabilecek maksimum ağır metal konsantrasyonları şunlardır:

Cu:      5          mg/L
Pb:       2          mg/L
Zn:      5          mg/L
Cd:      1          mg/L
Cr:       2          mg/L
Sb:       5          mg/L
As:      5          mg/L
Hg:      0.1       mg/L
Fe:       10        mg/lt

Atık havuzundaki sudan örnek alma ve rapor verme sıklığı Ek 5'de verilmektedir.

Bu değerler aşıldığında istenilen değerlerin sağlanabilmesi için süre verilecektir. Bu süre siyanür için 24 saat, ağır metaller için 48 saattir. Bu süre içerisinde istenilen limitler sağlanamazsa tesis, gerekli değerler doğal veya kimyasal yoldan sağlanana kadar durdurulacaktır. Tesisin bakım veya herhangi bir nedenle durdurulması halinde yeniden devreye alındığı durumlarda optimum çalışma şartlarını elde edebilmek için 12 saatlik bir süre verilecektir.

Taahhütname EK 5:

Atıklardan alınacak numuneler üzerinde belirlenecek parametreler.

Parametre                   Birim      Numune Alma Sıklığı         Raporlama  Sıklığı

Siyanür*                     mg/L               Günlük                                   Aylık
pH                              pH                   Haftalık                                  Aylık
Demir                         mg/L               Haftalık                                  Aylık
Magnezyum                mg/L               Haftalık                                  Aylık
Arsenik                       mg/L               Günlük                                   Aylık
Kadmiyum                 mg/L               Haftalık                                  Aylık
Toplam Krom             mg/L               Haftalık                                  Aylık
Bakır                           mg/L               Haftalık                                  Aylık
Kurşun                                   mg/L               Haftalık                                  Aylık
Civa                            mg/L               Haftalık                                  Aylık
Nikel                           mg/L               Haftalık                                  Aylık
Çinko                          mg/L               Haftalık                                  Aylık
Antimuan                   mg/L               Günlük                                   Aylık

*  (CN_T=CN_WAD + CN_serbest)    CNT: Toplam Siyanür  \   CNWAD: Zayıf asitte çözünen siyanür
                                                       CN: Serbest Siyanür
  
Sayfa: 296                              RESMİ GAZETE                 27 Ağustos 1995 - Sayı: 22387

EK - 11A
ATIKLARIN YERÜSTÜ TESİSLERİNDE DEPOLANABİLME KRİTERLERİ

                        Tehlikeli atıklar           İnert Atıklar
1.01     pH       4 - 13   4 - 13
1.02     Toplam organik karbon          40 - 200 mg/l  <200mg/l
1.03     Arşen  0.2- 1.0 iğ/l     <0.11 mg/l
1.04     Kurşun            0.4 - 2.0 mg/1
1.05     Kadmiyum      0.1 - 0.5 mg/l 
1.06     Krom VI         0.1 -0.5mg/l.  
1.07     Bakır   2-10 mg/l       
1.08     Nikel   0.4 - 2.0 mg/l 
1.09     Civa    0.02-0.1 mg/l 
1.10     Çinko              D1.04-D1.10
1.11     Fenoller           20 -100 mg/l   <10 mg/l
1.12     Fluorür            10 50 mg/l       <5 mg/l
1.13     Amonyum       0.2 1 .0 mg/l    50 mg/l
1.14     Klor     1.2-60 g/l        <O.5 g/l
1.15     Siyanür2         0.2 - 1 .0 mg/l <0.1 mg/l
1.16     Sülfür3            0.2 - 1.0 g/l     <l.0 g/l
1.17     Nitrit   6 -30 mg/l       <3 mg/l
1.18     Halojenli organik bileşimler   0.6 -3.0 mg/l   <0.3 mg/l
1.19     Tiner ve çözücü ve sökücü maddeler5          0.02- 0.10 mg CI/l      <CI/1
1.20     Pestisidler5     1 -5 ug C1/1    <0.5 ugc1/1
1.21     Yağda çözülen maddeler       0.4 - 2.0 mg/l  <1 mg/l








Sayfa : 200                                         RESMİ GAZETE      27 Ağustos 1995 - Sayı : 22387
ALTINCI BÖLÜM
Bertaraf Tesislerine Lisans Verilmesi ile İlgili Hükümler Bertaraf Tesislerine Ön Lisans Verilmesi
Madde 23 - Atık bertaraf tesisi kurmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler, kuracakları tesis--
le ilgili her türlü plan, proje, rapor, teknik veri, açıklamalar ve diğer dokümanlarla birlikle Bakan-
lığa başvurur.             
Bu başvurularda;       
a) Çevresel etki değerlendirmesi olumlu belgesi,
b) Tesisin kanun, yönetmelik ve diğer hukuki ve teknik düzenlemelerde istenen şartları
yerine getirebileceğini gösterir mühendislik ve yapılabilirlik raporu,
c)         Planlanan tesise ait uygulama ölçeğinde her türlü mühendislik proje ve raporları,
d) Ek-15'de belirtilen bilgi ve belgelerin . 
bulunması zorunludur.          
Bakanlık projeleri İnceler, uygun gördüğü takdirde, tesise ön lisans verir.
Bertaraf Tesislerine Lisans Verilmesi
Madde 24 - Atık bertaraf tesisi kurmak, işletmek ve kontrolünü yapmak isleyen gerçek
ve tüzel kişiler Bakanlıktan lisans almak zorundadır. Bertaraf tesisinde, birden fazla ünitenin olması halinde, farklı birimler için ayrı ayrı lisans alınır. Birbirini tamamlayan ve benzer teknoloji kullanan kompleks tesis üniteleri, lisans alma açısından tek ünite sayılır.        
       Ön lisans verilen tesisin, projesi ve şartnamesine uygun olarak yapıldığının ve işletme pla-nının değerlendirilip uygunluğunun saptanması halinde Bakanlıkça tesise lisans verilir. Bu lisans 3 yıl süre ile geçerlidir, gerekli durumlarda uzatılabilir veya şartlı verilir. Lisans hiç bir şekilde üçüncü kişilere devredilemez.
      Lisans İptali
      Madde 25 - Bakanlıkça yapılan denetimlerde, tesisin lisansa uygun olarak çalıştırılma-dığının, mevzuatta istenen şartların sağlanmadığının, tesisle ilgili Ölçümlerin düzenli olarak yapılmadığının veya kaydedilmediğinin tespit edilmesi halinde, işletmeciye, tespit edilen aksaklıkların düzeltilmesi için aksaklığın önemine ve kaynağına göre l ay ile l yıl arasında süre verilir. Bu sü-re sonunda yapılan kontrollerde, aksaklığın devam ettiği tespit edilirse tesisin faaliyeti geçici ola-rak durdurulur veya lisansı iptal edilir.   

Bertaraf  Tesislerine İnşaat Ruhsatı Verilmesi
Madde 26 - Atık bertaraf tesislerine İnşaat ruhsatı vermeye;         
a) Belediye hudutları ve mücavir alan sınırlan dışında kalan yerlerde mahallin en büyük mülki amiri,   
b) Belediye hudutları ve mücavir alan sınırları içindeki yerlerde belediyeler, büyükşehir belediyesi olan yerlerde Büyükşehir Belediyeleri yetkilidir.      
                                               YEDİNCİ BÖLÜM
Düzenli Depo Tesisleri Inşaatı ve İşletilmesi
Yer Seçimi
Madde 27 - Düzenli depo tesisleri, karstik bölgelerde, içme, kullanma ve sulama suyu temin   edilen veya edilecek olan yeraltı sulan koruma bölgelerinde, taşkın riskinin yüksek olduğu bölgelerde kurulmaz kurulmasına ve İşletilmesine izin verilmez.
Depo tesislerinin yer seçiminde, seçilecek yerin jeolojik, hidrolojik, jeoteknik özellikleri, yeraltı su seviyesi ve yeraltı suyu akış yönleri, mevcut ve planlanan meskun bölge ile diğer yapı-laşmalar, deprem kuşaklan ve tektonik koruma bölgeleri ile diğer zemin hareketleri, toprak özel-likleri ve kullanım durumu, hakim rüzgar yönü, trafik durumu dikkate alınır. Depo alanında geri-lim hatları bulunamaz. Depo tesislerinin en yakın meskun bölgeye mesafesi 3000 metreden az olamaz

Yürütme ve idare Bölümü Sayfa : 200

Su dilsiz...
SERMAYE karşısında doğanın hiç şansı yok. Bir kez sermayecinin gözünü para hırsı bürüdü mü?.. Ne ağaç kalır, ne orman, ne ırmak, ne ova, ne dağ, ne nehir, ne deniz, ne bir canlı.
Yeter ki sermayenin gözüne o rant ilişsin.
Yeşil ormanın altında, mavi denizin koyunda, berrak ırmağın suyunda, yüce dağın dibinde, verimli ovanın toprağında, fark etmez.
Sermaye yeter ki para kokusu alsın.
Bir anda saldırarak, keserek, kazarak, biçerek, kirleterek, yok ederek, öldürerek ulaşır ona.
Sermaye acımasızdır.
Merhametsiz.
Saygısız ve bencil.
İşte; altın arayıcılarının önünde hiçbir şey duramıyor.
Ne hukuk, ne devlet, ne adalet. Hiçbir yasa ve kural işlemiyor. Onlara engel olmak için direnen, sadece çevrelerini-doğalarını savunmak isteyen köylüler ise bu sefer ‘‘casusluktan’’ yargılanıyorlar.
İyi mi?..
Nasıl olur?..
Niçin?..
Sırf kendi suyunu-havasını-yeşilini-doğasını korumak isteyen köylülerin başına bunca iş gelebilir mi?..
Cinayetle bile suçlanıyorlar.
Olmadı; Alman casusu yaptılar köylüleri.
‘‘Casus’’ köylüler adına konuşan sözcüleri Oktay Konyar, önceki gün DGM'de ‘‘Kadınlarımızın bileziklerini satarak on yıl direndik. Kırılmadık, bükülmedik. Yalnız değiliz, biz on bin casusuz. Ağaçların, toprağın, kuşların casusuyuz’’ diyordu.
Yaşadıkları doğa parçasını savunan insanların bu denli saldırıya uğramaları, suçlanmaları, yerden yere vurulmaları neden?..
Sebep ne?..
Çünkü sermaye bir kez orada altını gördü.
Çokuluslu şirketin gözüne bir kez para takıldı.
Her yola başvurarak, hukuku ezip geçerek, adaleti ve devleti atlayarak amacına koşuyor.
Gerektiğinde en inandırıcı bilim adamlarını, en güçlü üniformalıları, en etkili aydınları arkasına katarak.
Hiçbir şey ondan kurtulamıyor.
Savunmasız orman.
Sessiz toprak.
Dilsiz su... 

İklim değişikliği tarımı vuruyor: Gıda fiyatlarında sıçrama uyarısı!

  01 Haziran 2023 07:00 Dr. Oğuz Tutal'ın araştırmasına göre Türkiye için en büyük tehlike kuraklık ve aşırı sıcaklar... Araştırma g...