22 Ocak 2017 14:01
İzmir'de Aliağa ile Foça arasında yapılmak istenen
termik santrale verilen ÇED Olumlu Raporu mahkemece iptal edildi.
Özer AKDEMİR
İzmir
İzmir
ENKA Şirketi tarafından Aliağa ile Foça arasında yapılmak
istenen termik santrale verilen ÇED Olumlu Raporu mahkemece iptal edildi.
ENKA'nın termik santrali Aliağa'da 20 yıl aradan sonra gündeme getirilen ilk
termik santral olma özelliği taşıyordu. Bölgede hali hazırda biri faaliyete
geçmiş birçok termik santral projesi daha var.
İzmir 2. İdare Mahkemesi EGEÇEP, Foça Ziraat Odası
Başkanlığı, Foça Zeytin Üreticileri Birliği, ÇHD gibi kurumlar ve yurttaşlar
tarafından açılan ENKA Şirketinin Aliağa-Foça arasında yapmak istediği termik
santrale Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilen ÇED olumlu kararının
iptali davasını sonuçlandırdı. Aliağa Çakmaklı Köyü yakınlarında kurulması
planlanan ''Aliağa Enerji Santrali''ne 2010 yılında verilen ÇED olumlu
kararına gerek yer seçimi, gerek santralin bölgede yaratacağı çevresel
kirlilik, deniz - yeraltı sularına, tarıma, yöredeki koruma altında bulunan
kültür ve tabiat varlıklarına olumsuz etkileri gibi bir çok gerekçelere
dayanılarak dava açılmıştı. Mahkeme sürecinde yapılan bilirkişi incelemesinde
de bilirkişiler termik santralin etkilerini maddeler halinde incelemiş ve
olumsuz görüş bildirmişlerdi.
BİLİRKİŞİ OLUMSUZ GÖRÜŞ VERDİ
Bilirkişi raporunda; hava kirliliğinin termik santralle daha
da artacağı, termik santralden çıkan külün taşınmasının yaratacağı çevresel ve
sağlık etkileri, soğutma suyunun bulunduğu alanın, kentsel yerleşik alan içinde
yer aldığı, soğutma suyu miktarının bu tip santrallerde oldukça fazla olduğu,
bu suyun klorlanması ve arıtılması, soğutulmasının deşarj edildiği çevresel
ortamlar (deniz) için hayati önem taşıyan bir konu olduğu, termik santral
yapılacak alanda bulunan arkeolojik ve sanat tarihi açısından önemli eserlerin
yok olacağı, termik santralin Planlama Kararları ve yer seçimi ilkeleri
açısından uygun olmadığı, tarım alanlarına vereceği zarar gibi birçok
yönden incelediği projeye için olumsuz görüş bildirmişti.
MAHKEME BİLİRKİŞİ RAPORUNU ESAS ALDI
Mahkeme, Bakanlık ve ENKA şirketinin yaptığı savunmaları
yerinde bulmadığı kararında, bilirkişi raporunda dikkat çekilen, termik
santralin yakın yerleşim alanları üzerindeki etkisi, atık su deniz deşarjının
konut alanlarına yakınlığı ve deniz ekosistemine olan olumsuz etkileri, doğal
sit alanları, arkeolojik ve kentsel sit alanları ile, Foça Özel Çevre Koruma
Bölgesi, tarım ve mera üzerindeki olası etkilerinin yeterince incelenmediği,
zeytin ağaçlarına ve tarıma yapacağı etki gibi gerekçelere vurgu yaptı.
Mahkeme, kararında; "Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu kararının;
şehircilik ilke ve esasları açısından, doğal ve yapılı çevre üzerindeki etki ve
etkileşimler ile arkeolojik-tarihsel değerler ve tarımsal potansiyele olan
etkilerinin bilimsel bir yaklaşımla değerlendirmesi açısından yeterli olmadığı
görüşlerine yer verilmiş, rapor Mahkememizce de hükme esas alınabilecek
mahiyette görülmüştür" dedi. Mahkeme, tüm bu gerekçelerle termik santrale
verilen ÇED olumlu kararında hukuka ve yasal mevzuat hükümlerine uygunluk
görülmediğine hükmetti.
DİĞERLERİNE ÖRNEK OLSUN
Mahkeme kararı ile ilgili görüş aldığımız Foça Çevre ve
Kültür Platformu'ndan (FOÇEP) Bahadır Doğutürk, bu kararın yörede yapılan ve
yapılmak istenen diğer termik santraller için bir başlangıç olmasını
dilediklerini söyledi. Yörede kaç tane termik santral projesi olduğuna dair net
sayıyı veremediklerini belirten Doğutürk; "Açıkçası bizim de kafamız
iyice karışmış durumda. Sayı sürekli değişiyor çünkü. Petkim'de iki petro-koklu
termik santral projesi vardı, vazgeçtik dedirler. Son durum ne belli değil.
ENKA'nın zaten bir tane doğalgaz çevrimli termik santrali var. İDÇ'nin bacası
uzun zamandır tütüyor. Gencelli Koyunda yapılan çevrim santrali ve en son cüruf
alanında yapılacak olan 'güya" tehlikesiz atık yakma tesisi de bir bakıma
termik santral, çünkü enerji üretilecek burada da" dedi.
BU ÇELİŞKİYİ GÖRECEK BİR MAHKEME ARANIYOR
ENKA'nın ÇED'inin iptal edilmesi kararının kümülatif etki
açısından İDÇ için de önemli olduğuna dikkat çeken Doğutürk, yan yana iki
parselde kurulmak istenen termik santrallerle ilgili bilirkişi keşfini yapan
aynı öğretim üyelerinin ENKA için olumsuz görüş verirken İDÇ'nin termik
santraline yeşil ışık yaktığını hatırlatarak, "Mahkemenin bu çelişkiyi
görüp İDÇ'nin izinlerini de iptal etmesini umuyoruz" dedi.
‘SIRA İZDEMİR VE SOCAR TERMİKLERDE’
EGEÇEP Hukuk Komisyonu üyesi Av. Arif Ali Cangı konuyu
gazetemize şöyle değerlendirdi: “Bu dava son derece önemli, zira 1989,1990
yılındaki termik santral kurma denemesi, İzmirlilerin Konak'tan Gencelli'ye
elele tutuşarak iptal ettirdikleri projeden sonra, Aliağa'da ilk termik santral
kurma girişimine karşı açılan davalardan birisi.
Önce üretim lisansının iptali için dava açtık, Danıştay
İdari Dava daireleri Genel Kurulu'nun yürütmeyi durdurma kararı üzerine
yönetmelikte değişiklik yapılarak önce ÇED sınra lisans düzenlemesi getirildi,
daha önce lisans almışlar içinse geçiş hükümleri uygulandı. Bu ÇED de o geçiş
hükümlerinden yararlanılarak üstünkörü yapıldı. Nitekim mahkeme kararı ile bu
üstünkörülük kanıtlanmış durumda. Diğer yandan Aliağa ve yöresi kirletici
tesisler yönünden kapasitesini aşmış vaziyette, yeni bir kirletici faaliyete
izin verilmesi bölgeyi ölüme terk etmek anlamına gelir. Bu karar ile bir yandan
bir kez daha Aliağa'da termik santral yapılmasının çevre hukukuna aykırı olduğu
kanıtlanmış oldu, diğer yandan Aliağa ve bölgenin yaşamını korumak için
çabalayan yaşam savucularının EGEÇEP gibi yaşam savunucu örgütlerin olduğunu
gösterdi. Şu bilinsin ki; Aliağa'yı, Ege Bölgesi'nin Türkiye'yi, Dünyayı
birilerinin karı hırsına bırakmayacağız, yaşamı savunmak için direnmeye devam
edeceğiz. Enka termik tamam sıra İzdemir ve Socar termiklerde.”
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder