Toprağı kirlettiler, nehirleri lağıma çevirdiler , dağları
yok edip havayı zehirlediler.
Aydın'ı adım adım karanlığa sürüklüyorlar!..
Özer AKDEMİR
9 Ocak günü Aydın Şükran Güngör Sahnesinde gerçekleştirilen
Aydın Çevre Kurultayındaki en dikkat çekici konuşmalardan birisi Aydın Tabip
Odası Başkanı Metin Aydın'ınki idi. Uzun zamandır Aydındaki sağlık sorunları,
çevre kirliliği ve özellikle kanserlerdeki artış konusunda uyarılarda bulunan Dr.
Aydın, sunumunda bu açıklamalarının dayanağı olan verileri paylaştı. Dr. Metin
Aydın'ın sunumu, Aydın kentinin adım adım nasıl felakete sürüklendiğini de çarpıcı
biçimde gözler önüne serdi.
DÜNYA ORTALAMASINDAN
700 KAT FAZLA!
Dr. Aydın sunumuna tüm dünyadaki felaketi özetleyen bir veri
ile başladı; İklim değişikliği veya çevre kirliliğine bağlı gelecek 35 yıl içinde dünyadaki tüm canlı türlerinin
1/4'nin soyu tükenecek! DSÖ verilerine göre çevresel faktörler tüm
hastalıkların %80'i ve dünyadaki tüm ölümlerin de %25'inden sorumlu. DSÖ 2015
yılında ölümlerin birinci nedeninin kanserden olacağını belirtiyor. Kanser
oluşumunda çevresel faktörlerin etkisi %85-90 gibi çok büyük bir oranken, Türkiye'de
bu oran dünya ortalamasından 700 kat fazla! Şu an her yıl 175 bin olarak
belirlenen yeni kanser vakasının 2023 yılında 300 bin olacağı öngörülüyor.
KUTU: 2010-2013 yılları Türkiye'de hastalıklar ve
ölümlerin artış oranları ve Aydın
Türkiye Aydın
•
Dolaşım sistemi.
%21 %31
•
Kanser.
%18
%42
•
Solunum sistemi. %46 %57
•
Endokrin-Beslenme %5
%17
•
Ölümler.
%21
%30
MENDERESE YAKIN OLAN
ÖLÜYOR!
Dr. Aydın bu rakamlardan da görüleceği üzere Aydın ilindeki
tüm hastalıklar ve ölüm oranlarının Türkiye oranlarının üzerinde olduğuna
dikkat çekerken, bunun ilçeler bazındaki dağılımının bir başka gerçeği ortaya
koyduğunu açıkladı; Menderes nehrine yakın yerleşim yerlerinde ölüm oranları
daha fazla! Ölümler, yerleşim birimleri Menderes Nehrinden uzaklaştıkça
düşmekteydi. Menderes nehrinde en şiddetli kirliliğin yaşandığı Yenipazar,
Kuyucak, Bozdoğan ve Çine aynı zamanda en fazla ölümlerin yaşandığı ilçelerdi.
KUTU2: 2013
yılında Aydın'daki ölümlerin ilçe nüfus sayılarına göre dağılım oranları:
•
Yenipazar 96.
Buharkent. 145
•
Karpuzlu. 97.
Germencik 148
•
Sultanhisar 102.
İncirliova. 150
•
Koçarlı.
106.
Köşk.
153
•
Kuyucak. 110.
Söke.
166
•
Karacasu. 122.
Kuşadası. 193
•
Bozdoğan. 131.
Efeler. 199
Çine.
132.
Didim.
244 kişiden biri öldü
TÜRKİYENİN ÜÇÜNCÜ
KİRLİ NEHRİ
Dr. Metin Aydın, Ergene ve Gediz'in ardından Türkiye'nin
üçüncü kirli akarsuyu olan Menderes'i bu derece kirleten faktörleri sayarken sanayi,
jeotermal atıklar, plansız kentleşmeye dayalı belediye atıklarını en başlarda
saydı. Menderes'in içinden geçtiği dört ildeki belediyelerin %88'inde ve
Aydındaki Belediyelerin %70'inde arıtma tesisi yoktu. Kent, evin içinde su, tuvalet,
banyo olma oranında Türkiye ortalamasından kötü iken ülkede tüketilen ziraai
ilaçların da 2/3'ü Batı Anadolu'da tüketiliyordu. Öte yandan, Aydın'ın içme ve
kullanma sularının %80 den fazlasının yeraltı sularından karşılandığı
koşullarda, yeraltı suları da çeşitli nedenlerle kirlenmekteydi.
DSİ'nin 2010 verilerine göre Aydın genelinde açılan
çoğunluğu sulama amaçlı 15 bin kuyu var. Bu kuyulardan bazılarında yüksek
miktarda bor, nitrit, nitrat ve amonyak saptamış. Ege
ve Dokuz Eylül Üniversiteleri tarafından yapılan bilimsel çalışmalarda jeotermal
sularının yeraltı ve yer üstü sularını kirlettiği ortaya konmuş.
Dr. Metin Aydın hava kirliliğinin Aydın'da ikinci sıradaki
çevre sorunu olduğunu belirtirken, kirliliğin DSÖ'nün belirlediği sınır
değerlerin 5 kat fazla olduğunu dile getiriyor. Kentin en önemli tarımsal
ürünlerinden olan incir de jeotermal sularının tehdidi altında.
AYDIN'IN %80'İ
JEOTERMAL SAHASI
Kuşkusuz kentin en önemli sorunlarının başında son
dönemlerde gittikçe gündeme oturan jeotermal enerji sahalarını saymak
gerekiyor. Dr. Aydın'ın açıkladığı verilere göre Aydın topraklarının %80'i
jeotermal santrallerin (JES) kullanımına açılmış. Yine Türkiye'de yapılacak JES'lerin
%80'i de Aydında bulunmakta. Bu santrallerin %70'i Germencik İlçesinde. Aydın'daki
JES'lerin emisyonları ile kömür santrallerinin kıyaslanmasında da çarpıcı
sonuçlar ortaya çıkıyor; Aydın'da şu an faaliyette bulunan JES'ler; 1 kömür
santrali kadar CO2 emisyonu, 3 kömür santrali kadar SO2 emisyonu ve 1 kömür
santrali kadar NO2 emisyonu salgılamakta. Jeotermal kapasitesinin
tümü kullanılır hale geçince, tüm bu emisyonlar
da 25 kat artacak!
JEOTERMAL İNCİRİN DE
DÜŞMANI
Yapılan bir bilimsel araştırmada Alangüllü bölgesinde incir
ağaçları ve meyvelerin JES'lerden salınan bor'a maruz kaldığı, jeotermale yakın
kuru incir ürünlerinde ağır metal oranları fazlalaştığı, uzaklaştıkça azaldığı
tespit edilmiş.
Bu çevre sorunlarından sonraki Dr. Aydın'ın açıkladığı
sağlık verileri bedelin ne derece yüksek olduğunu da ortaya koyuyor;
İKİ YILDA KANSER %40
ARTMIŞ!
2010-2013 döneminde Türkiye'de solunum sistemi hastalıkları
%46 iken Aydın'da %57'i artmıştır. Aydın ili intihar oranları bakımından
Türkiye'de 2007'de 14.cü iken 2015'de 3.cü sıraya yükselmiş. İntihar edenler arasında tarımla
uğraşanlar ilk sırayı almakta! 2014 yılında ülke genelinde 747 kişi kamu
hastanelerine kanser tanısı ile yatarken bu oran Aydın ilinde %34 daha fazla
bir oranla 556 kişiye ulaşıyor. Yine Aydın devlet hastanesine başvuran kanser
hastası sayısı da 2013 ile 2015 arasında %40'lık bir artış göstermiş.
KAZANAN KAYBEDEN...
Dr. Metin Aydın bu çarpıcı verilerden sonra kaybedeni ve
kazananı da açıklayarak sunumunu bitirdi. "Kazanan TOBB'un En hızlı
büyüyen şirketler yarışması “Türkiye 100” de 2011 - 2013 döneminde satış gelirlerini
%8 bin 754 oranında arttıran MAREN Maraş Elektrik A.Ş. Kaybeden doğa ve Aydın
halkı". (İzmir/EVRENSEL)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder